Boşanma Davası Dilekçe Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Boşanma, evlilik birliğinin yasal olarak mahkeme kararıyla sona erdirilmesidir. Bu süreç, eşler arasındaki şiddetli geçimsizlik, aldatma, şiddet, terk gibi çeşitli ve evlilik birliğini temelinden sarsan nedenlerle ortaya çıkabilir. Boşanma davası açmak isteyen bireylerin, hak kayıplarının önüne geçmek ve süreci doğru yönetebilmeleri için usulüne uygun, eksiksiz ve hukuki dayanakları olan bir dilekçe hazırlamaları büyük önem taşır. Bu makalede, genel hatlarıyla bir boşanma davası dilekçe örneği sunulacak ve dilekçe hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar üzerinde durulacaktır. Ancak, her boşanma davasının kendine özgü olduğunu ve bu nedenle bir avukattan hukuki destek almanın önemini vurgulamak gerekir. Zira, hukuki danışmanlık almak, somut olaya en uygun stratejinin belirlenmesinde ve hakların korunmasında kritik rol oynar.

Boşanma Davası Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?

Boşanma davası dilekçesi, davanın temelini oluşturan ve mahkemeye sunulan resmi bir belgedir. Bu dilekçe, davanın dayanağı olan olayları, hukuki sebepleri, delilleri ve talepleri içermelidir. Dilekçenin eksiksiz, doğru ve anlaşılır bir şekilde hazırlanması, davanın seyrini ve sonucunu önemli ölçüde etkileyebilir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m. 119, dava dilekçesinde bulunması gereken zorunlu unsurları düzenlemektedir.

Dilekçede Bulunması Gereken Zorunlu Unsurlar

Boşanma davası dilekçesinde aşağıdaki unsurların bulunması, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 119. maddesi gereğince zorunludur:

• Mahkemenin Adı: Dilekçenin hangi Aile Mahkemesi'ne sunulduğu açıkça belirtilmelidir (Örn: İstanbul (X) Aile Mahkemesi'ne). Yetkili mahkeme, davalının yerleşim yeri mahkemesidir (4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun m. 4).


• Davacı ve Davalının Bilgileri: Davacı ve davalının adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresleri (yerleşim yeri adresleri) ve iletişim bilgileri eksiksiz olarak yazılmalıdır. Varsa, tarafların vekillerinin (avukatlarının) de aynı bilgileri eklenmelidir. Vekilin, vekaletname suretini dilekçeye eklemesi gerekmektedir.


• Konu: Dilekçenin konusunun "Boşanma Davası" olduğu açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, varsa nafaka, tazminat, velayet, mal rejiminin tasfiyesi gibi diğer talepler de kısaca belirtilebilir (Örn: Boşanma, Nafaka, Tazminat ve Velayet Talepli Dava).


• Olaylar (Vakalar): Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylar, evliliğin başlangıcından itibaren kronolojik bir sırayla ve detaylı bir şekilde anlatılmalıdır. Bu kısımda, eşler arasındaki geçimsizlik, şiddet (fiziksel, psikolojik, ekonomik), aldatma, sadakatsizlik, hakaret, tehdit, terk gibi durumlar somut örneklerle, tarih ve yer belirterek açıklanmalıdır. Olayların anlatımında abartıdan kaçınılmalı, gerçekçi ve kanıtlanabilir ifadelere yer verilmelidir. Olayların anlatımında, tarafların kusur durumunu belirleyecek olan davranışlara özellikle yer verilmelidir.


• Hukuki Sebepler: 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) ilgili maddelerine (örneğin TMK m. 166, TMK m. 161, TMK m. 162 vb.) atıfta bulunularak, boşanma nedenleri hukuki dayanaklarıyla birlikte belirtilmelidir. Hangi özel boşanma sebebine (zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı) veya genel boşanma sebebine (evlilik birliğinin temelinden sarsılması) dayanıldığı açıkça ifade edilmelidir. Birden fazla boşanma sebebi ileri sürülebilir.


• Deliller: Davanın dayanağı olan deliller (tanık beyanları, fotoğraf, video kaydı, banka kayıtları, telefon kayıtları, mesajlaşma kayıtları, doktor raporları, hastane kayıtları, darp raporları, bilirkişi raporları, faturalar, senetler, tapu kayıtları, araç ruhsatı vb.) açıkça belirtilmelidir. Tanıkların isim ve adresleri de dilekçede yer almalıdır. Delillerin toplanması ve sunulması konusunda bir avukattan yardım almak önemlidir. Delillerin HMK'nun ilgili maddelerine uygun olarak sunulması gerekmektedir. Özellikle, hukuka aykırı olarak elde edilmiş delillerin (örneğin, gizlice kaydedilmiş ses veya video kayıtları) mahkeme tarafından dikkate alınmayacağı unutulmamalıdır.


• Talepler: Boşanma, nafaka (yoksulluk, iştirak), tazminat (maddi, manevi), velayet, mal rejiminin tasfiyesi gibi talepler net, açık ve gerekçeli bir şekilde ifade edilmelidir. Her bir talep için ayrı ayrı gerekçe sunulması, talebin kabul edilme olasılığını artırır. Taleplerde, talep edilen miktarlar somut olarak belirtilmelidir. Mal rejiminin tasfiyesi taleplerinde, talep konusunun (örneğin, taşınmaz, araç vb.) niteliği ve değeri belirtilmelidir.


• Sonuç ve Talep: Dilekçenin sonunda, yukarıda belirtilen nedenlerle boşanmaya karar verilmesi, nafaka, tazminat, velayet ve diğer taleplerin kabulü talep edilmelidir. Taleplerin net ve anlaşılır bir şekilde belirtilmesi önemlidir.


• Değer: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 119/1-f gereğince dava konusunun değerinin gösterilmesi gereklidir. Özellikle mal rejiminin tasfiyesi davalarında, dava konusunun değeri belirtilmelidir. Belirtilmemesi halinde, mahkeme tarafından eksiklik giderilmesi için süre verilir.


• Tarih ve İmza: Dilekçe tarihi belirtilmeli ve davacı veya avukatı tarafından imzalanmalıdır. İmza eksikliği, dilekçenin geçersiz sayılmasına neden olabilir. Dilekçenin avukat tarafından imzalanması halinde, vekaletnamenin de dilekçeye eklenmesi gerekmektedir.

Boşanma Nedenleri ve Hukuki Dayanakları

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nda boşanma nedenleri genel ve özel boşanma nedenleri olarak ikiye ayrılır. Genel boşanma nedeni, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasıdır (TMK m. 166). Özel boşanma nedenleri ise zina (TMK m. 161), hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış (TMK m. 162), suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme (TMK m. 163), terk (TMK m. 164) ve akıl hastalığıdır (TMK m. 165).

Dilekçede, boşanma nedenine uygun hukuki dayanaklar belirtilmelidir. Örneğin, zina nedeniyle boşanma davası açılıyorsa, TMK m. 161'e atıfta bulunulmalı ve zinanın gerçekleştiğine dair deliller sunulmalıdır. Zinanın ispatı, her türlü delille mümkündür. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davası açılıyorsa, evliliğin çekilmez hale geldiğini gösteren somut olaylar ve deliller sunulmalıdır. Yargıtay kararlarında, evlilik birliğinin temelinden sarsılması için eşler arasında şiddetli geçimsizlik, güven sarsıcı davranışlar, hakaret, tehdit, şiddet, ekonomik şiddet gibi durumların varlığı aranmaktadır. TMK m. 166/1 uyarınca, evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri eşlerden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir. TMK m. 166/2 uyarınca ise, evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu durumda boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, bu düzenlemeyi uygun bulmazsa, tarafları ve çocukları korumak amacıyla gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir.

Nafaka, Tazminat ve Velayet Talepleri

Boşanma davasında nafaka (yoksulluk ve iştirak), tazminat (maddi ve manevi) ve velayet gibi talepler de ileri sürülebilir. Bu taleplerin dilekçede açıkça belirtilmesi, gerekçelendirilmesi ve delillerle desteklenmesi önemlidir.

• Nafaka: Yoksulluk nafakası, boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olan eşe, diğer eşin kusuru daha ağır olmamak koşuluyla süresiz olarak ödenir (TMK m. 175). Ancak, mahkeme kararıyla nafaka miktarında değişiklik yapılabilir veya nafaka tamamen kaldırılabilir. İştirak nafakası ise, müşterek çocukların bakımı, eğitimi ve giderleri için velayeti almayan tarafa ödenir (TMK m. 182). İştirak nafakası, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Nafaka taleplerinin gerekçelendirilmesi, nafaka miktarının belirlenmesinde etkili olacaktır. Yoksulluk nafakası talep eden eşin, yoksulluğa düşeceğini ve diğer eşin kusurunun daha ağır olmadığını ispat etmesi gerekmektedir. İştirak nafakası talebinde ise, çocuğun ihtiyaçları ve velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin mali durumu dikkate alınır.


• Tazminat: Maddi tazminat, boşanma nedeniyle uğranılan maddi kayıpların (örneğin, iş kaybı, sağlık giderleri, malvarlığındaki azalma) karşılanması için kusurlu olan eşten talep edilir (TMK m. 174/1). Manevi tazminat ise, boşanma nedeniyle çekilen üzüntü, elem, ruhsal çöküntü ve kişilik haklarının ihlali nedeniyle kusurlu olan eşten talep edilir (TMK m. 174/2). Tazminat taleplerinin gerekçelendirilmesi ve delillerle desteklenmesi, tazminat miktarının belirlenmesinde önemlidir. Maddi tazminat talebinde, maddi kaybın somut olarak ispat edilmesi gerekmektedir. Manevi tazminat talebinde ise, kişilik haklarının ihlal edildiği ve bu ihlal nedeniyle üzüntü ve elem duyulduğu ispat edilmelidir.


• Velayet: Velayet, müşterek çocukların bakımı, eğitimi, korunması ve temsil yetkisini ifade eder. Velayet talebi, çocuğun menfaatleri (sağlığı, eğitimi, gelişimi) gözetilerek değerlendirilir (TMK m. 339). Mahkeme, velayet konusunda karar verirken çocuğun yaşı, cinsiyeti, eğitimi, sağlık durumu, anne ve babanın sosyal ve ekonomik durumu, çocuğun anne ve babasıyla olan ilişkisi gibi faktörleri dikkate alır. Çocuğun idrak çağında olması halinde, çocuğun görüşü de alınır. Velayet konusunda, pedagog ve sosyal çalışmacı raporları da mahkeme tarafından dikkate alınır.

Boşanma Davası Dilekçe Örneği

Aşağıda genel bir boşanma davası dilekçe örneği sunulmuştur. Bu örnek, her somut olaya uyarlanabilir ve gerekli değişiklikler yapılabilir. Ancak, unutulmamalıdır ki her boşanma davası farklıdır ve bu nedenle bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.

[Aile Mahkemesi'nin Adı]

SAYIN HAKİMLİĞİ'NE

DAVACI: [Davacı Adı Soyadı], T.C. Kimlik No: [T.C. Kimlik No], Adres: [Adres], Telefon: [Telefon Numarası], E-Posta: [E-Posta Adresi]

VEKİLİ: [Varsa Avukatın Adı Soyadı], Baro Sicil No: [Baro Sicil Numarası], Adres: [Avukatın Adresi], Telefon: [Avukatın Telefon Numarası], E-Posta: [Avukatın E-Posta Adresi]

DAVALI: [Davalı Adı Soyadı], T.C. Kimlik No: [T.C. Kimlik No], Adres: [Adres]

KONU: Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedeniyle Boşanma, Müşterek Çocukların Velayeti, Nafaka ve Tazminat Talepli Dava.

AÇIKLAMALAR:

1. Davalı ile [Evlilik Tarihi] tarihinde evlendik. Bu evlilikten [Çocuk Sayısı] adet çocuğumuz bulunmaktadır. Çocuklarımızın isimleri ve doğum tarihleri şöyledir: [Çocukların İsimleri ve Doğum Tarihleri].

2. Evliliğimizin başından itibaren davalının [Davranışlar] nedeniyle sürekli sorunlar yaşadık. Davalı, [Örnek Olay 1 - Tarih, Yer Belirtilerek] tarihinde [Davranış] şeklinde davranışlar sergilemektedir. Ayrıca, [Örnek Olay 2 - Tarih, Yer Belirtilerek] olayında da görüleceği üzere, davalının [Davranışlar] evlilik birliğimizi temelinden sarsmıştır. Örneğin, [Somut Delillerle Desteklenen Olay Anlatımı]. Davalının bu davranışları, tarafımın kişilik haklarını zedelemiş ve beni derinden üzmüştür.

3. Davalının [Örneğin: alkol düşkünlüğü, kumar alışkanlığı, şiddet eğilimi, ilgisizlik, sorumsuzluk, aşırı kıskançlık, hakaret, aşağılama, ekonomik şiddet vb.] bu davranışları nedeniyle evlilik birliğimiz çekilmez hale gelmiştir. Aramızdaki sevgi ve saygı bağı tamamen kopmuştur. Bu nedenle, boşanmamıza karar verilmesini talep etmekteyim.

4. Müşterek çocuklarımızın velayetinin tarafıma verilmesini talep ediyorum. Zira [Çocukların Velayetinin Davacıda Kalması İçin Gerekçeler - Örneğin: Davacının çocuklarla daha ilgili olduğu, çocukların bakımını üstlendiği, davalının çocuklarla ilgilenmediği, davalının kötü alışkanlıkları olduğu, davalının çocuklara şiddet uyguladığı vb.]. Velayet talebime ilişkin olarak pedagog ve sosyal hizmet uzmanı raporu alınmasını talep ederim.

5. Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşeceğimden, davalıdan aylık [Nafaka Miktarı] TL yoksulluk nafakası talep ediyorum. [Yoksulluk nafakası talep etme gerekçesi]. Ayrıca, müşterek çocuklarımızın bakımı ve eğitimi için davalıdan aylık [İştirak Nafakası Miktarı] TL iştirak nafakası talep ediyorum.

6. Davalının kusurlu davranışları nedeniyle [Maddi Tazminat Miktarı] TL maddi ve [Manevi Tazminat Miktarı] TL manevi tazminat talep ediyorum. [Tazminat Taleplerinin Gerekçeleri - Örneğin: Davacının iş kaybettiği, sağlık sorunları yaşadığı, ruhsal olarak yıprandığı, kişilik haklarının ihlal edildiği vb.].

HUKUKİ NEDENLER: TMK m. 166, 174, 175, 182 ve ilgili mevzuat.

DELİLLER: Nüfus kayıtları, evlilik cüzdanı, tanık beyanları (isim ve adresleri dilekçe ekinde sunulmuştur), [Diğer Deliller (Fotoğraf, video kaydı, banka kayıtları, telefon kayıtları, mesajlaşma kayıtları, doktor raporları, hastane kayıtları, darp raporları, bilirki